Milówka bo… jest wiele legend

Chociaż jej charakter w dużej mierze przypomina ulicówkę, to w architekturze można dostrzec elementy świadczące o jej małomiasteczkowym charakterze. Licząca około 3,5 tysiąca mieszkańców Milówka pełni funkcję siedziby gminy i stanowi ważny ośrodek lokalnej społeczności.

Historia Milówki sięga końca XV wieku, kiedy to powstała jako osada rolnicza. Choć początki osadnictwa na Żywiecczyźnie są zatarte w mrokach dziejów, istnieje wiele teorii na temat powstania tej miejscowości. Prawdopodobnie jej założenie miało miejsce w drugiej połowie XV wieku, jako osada leżąca przy szlaku łączącym Kraków i Wieliczkę z Węgrami. Trakt ten był wówczas jednym z ważniejszych szlaków handlowych i komunikacyjnych, co sprzyjało rozwojowi osadnictwa.

Nazwę Milówka otacza wiele legend i teorii etymologicznych. Andrzej Komoniecki, autor "Dziejopisu Żywieckiego", podaje, że nazwa ta wywodzi się od terminu „od miłego łowu”, wskazując na miejsce, które od dawna słynęło z obfitości polowań w okolicznych lasach. Według niego, nazwa mogła nawiązywać do łowów organizowanych przez dawnych właścicieli terenów, którzy chętnie korzystali z bogactw przyrody.

Inna teoria wiąże nazwę z rzeką Milówką, płynącą od hal Suchej Góry i Prusowa, co wskazuje na naturalne powiązania geograficzne.

Warto wspomnieć o fascynującej legendzie, która łączy się z powstaniem nazwy. Opowiada ona o królewiczu węgierskim, który zakochał się w polskiej góralce. Ze względu na obowiązek pobrania się na ziemiach węgierskich, dziewczyna nie chciała opuścić swojego ojczystego regionu. Królewicz, kierując się miłością, postanowił zorganizować ślub na "węgierskiej ziemi" - skoro panna nie chciała jechać na węgierską ziemię to ziemia przyjechała do niej. Ślub wzięli na "węgierskiej ziemi" - stąd powstała Węgierska Górka, orszak królewicza stał o milę od tego miejsca - stąd powstała Milówka, natomiast rycerze biesiadowali w miejscu dziś zwanym Rycerką.

Istnieje także wersja, według której nazwa może pochodzić od imienia Miłek lub Miłosław, będącego założycielem osady, co wskazuje na dzierżawczą lub patronimiczną genezę. Dokumenty starożytne odnotowują formę Miłówek, będącą przejściowym określeniem, które z czasem ewoluowało do obecnej nazwy.

Milówka, to miejsce, które kryje w sobie bogatą historię i tradycję. Jej urok tkwi nie tylko w malowniczym położeniu u podnóża Prasowa i wśród otaczających lasów, ale także w bogactwie legend i opowieści, które od wieków kształtują jej tożsamość. To miejsce, które łączy historyczne korzenie z codziennym życiem, tworząc unikalny obraz polskiej góralskiej wsi, pełnej historii, legend i naturalnego piękna.